Το πάγιο και αυτονόητο αίτημα μας για ένσημα βαρέα και ανθυγιεινά έρχεται να αντικατοπτρίσει τις συνθήκες που βιώνουμε. Για άλλη μια φορά και σε αυτόν τον καύσωνα συνειδητοποιούμε το ανθυγιεινό πλαίσιο που διεξάγεται το επάγγελμα μας, αλλά και την μεγάλη βαρύτητα και την επικινδυνότητα του. Η εργασία θα πρέπει να σταματάει τις σκληρές ώρες του καύσωνα και οι ρυθμοί να πέφτουν για τις υπόλοιπες. Τα διαλείμματά μας πρέπει να είναι πιο συχνά και μεγαλύτερα.

Εργασία με καύσωνα

Συνάδελφοι και συναδέλφισσες, όλοι και όλες γνωρίζουμε τι σημαίνει να εργαζόμαστε όταν ο υδράργυρος σκαρφαλώνει στους 40 βαθμούς Κελσίου υπό σκιά.Τι σημαίνει να περνάς δίπλα από λεωφορεία, φορτηγά και αυτοκίνητα νιώθοντας μια λάβα αέρα που προκαλεί ασφυξία. Η άσφαλτος και όλα γύρω καίνε με συνέπεια το στόμα και τα μάτια να στεγνώνουν και να δυσκολεύεται η αναπνοή. Όταν επιστρέφουμε σπίτι συχνά αισθανόμαστε πονοκέφαλο, κόπωση και έχουμε την αίσθηση του πυρετού. Την ώρα εργασίας μας σε ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως είναι ο καύσωνας, και εξαιτίας των παραπάνω, ο κίνδυνος εργατικού ατυχήματος/δυστυχήματος αυξάνεται κατακόρυφα. Ακόμη, εξαιτίας της θερμικής καταπόνησης, μπορεί να βιώσουμε μέρος ή και το σύνολο των συμπτωμάτων (ζάλη, ναυτία, απότομη κόπωση και πυρετός) ηλίασης, αφυδάτωσης, θερμικής εξάντλησης, θερμοπληξίας. Οι καταστάσεις αυτές πρέπει να αντιμετωπίζονται με ιατρικές οδηγίες άμεσα, ώστε να αποφεύγονται τα χειρότερα. Να μην αφήνουμε το σώμα μας εκτεθειμένο στον ήλιο, να φοράμε το κράνος μας, να ξεκουραζόμαστε σε χώρους με κλιματισμό και φυσικά να πίνουμε άφθονο νερό και να τρώμε αρκετά φρούτα. Να σημειώσουμε τέλος, πως κάθε ασθένεια που προκύπτει από θερμική καταπόνηση πρέπει να χαρακτηρίζεται ως εργατικό ατύχημα και οι εργαζόμενοι να αποζημιωνόμαστε πλήρως.

Εγκύκλιος υπουργείου

Την Τρίτη 11 Ιούνη το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, εξέδωσε εγκύκλιο για την προστασία των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση υπό συνθήκες καύσωνα για τις ημέρες Τρίτη 11.6.2024,  Τετάρτη 12.06.2024 και Πέμπτη 13.06.2024.

Τα βασικά σημεία της εγκυκλίου 

1. Υποχρεωτική παύση εργασιών 12:00-17:00 
2. Πλήρης αποζημίωση των εργαζομένων κατά την παύση εργασιών, λόγω της υποχρεωτικότητας της 
3. Πρόστιμο 2000 ευρώ/ ανά εργαζόμενο, στις επιχειρήσεις που δεν εφαρμόζουν την εγκύκλιο  Τα κακώς κείμενα

1. Η παύση αφορά τις ώρες 12:00-17:00, ενώ από κοινή εμπειρία συχνά ο καύσωνας επιμένει και τις πρώτες απογευματινές ώρες. Για το ΣΒΕΟΔ η παύση εργασιών πρέπει να επεκταθεί.
2. Μη καταχώρηση στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗΑυτή η διάταξη δίνει την δυνατότητα στους εργοδότες να δηλώνουν εκπρόθεσμα τους εργαζόμενους, με συνέπεια, για άλλη μια φορά, να νομιμοποιείται η αδήλωτη και η υποδηλωμένη εργασία.

Επίσης, σύμφωνα με την εγκύκλιο της 3ης Ιουνίου του 2024 (αριθ. πρωτ. 34666): «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης,

Συστήνονται τα εξής στους εργοδότες:

• Κατάλληλα καλύμματα και προστατευτικά μέσα: Παροχή κατάλληλων καλυμμάτων κεφαλής και προστατευτικών μέσων δέρματος.
• Σκιερά μέρη για διαλείμματα: Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα.
• Στέγαστρα για εργασίες: Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν.
• Περισσότερα διαλείμματα για τους εργαζόμενους, κατόπιν συνεννόησης
• Παροχή πόσιμου δροσερού νερού Καταγγελία στα αρμόδια ΣΕΠΕ«Τέλος συστήνεται η συχνή παραπομπή των εργοδοτών στην ιστοσελίδα της ΕΜΥ όπου υπάρχει 48ωρη πρόβλεψη του σχετικού βιοκλιματικού δείκτη πρόβλεψης (WBGT) της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων, η οποία θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη κατά τον προγραμματισμό των εργασιών ή/και των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων για την αποτροπή της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.»

  Σε περίπτωση καταγγελιών το κοινό μπορεί να απευθύνεται στο τηλέφωνο καταγγελιών 1555 ή στις κατά τόπους αρμόδιες Επιθεωρήσεις ασφάλειας και υγείας στην Εργασία. Σε περίπτωση μη υπακοής και συμμόρφωσης των εργοδοτών, καλούμε άμεσα την αστυνομία για την εφαρμογή της εγκυκλίου. Η εγκύκλιος κάνει λόγο και για μια σειρά από άλλες ρυθμίσεις,

  Κανείς μας δεν είναι αναλώσιμος

  Συνάδελφοι και συναδέλφισσες γνωρίζουμε από πρώτο χέρι πως αν δεν βάλουμε εμείς τα όρια μας στους εργοδότες αυτοί δρουν ανεξέλεγκτα, υπό την διακριτική απουσία των ελεγκτικών μηχανισμών. Οι εργοδότες νοιάζονται μόνο να αυγατίζουν τα χρήματά τους και μας θεωρούν αναλώσιμους. Οι εργαζόμενοι έχουμε το σωματείο, ο ένας τον άλλον, την αλληλεγγύη μας, την εργατική μας περηφάνια και αξιοπρέπεια, για να κρατάμε την προστασία της υγείας, της σωματικής μας ακεραιότητας και της ζωής μας στα χέρια μας. Το σωματείο, όπως κάθε φορά, είναι εδώ. Είναι εδώ να σταθεί δίπλα σε όποιον και όποια εργαζόμενο/η απειληθεί με απόλυση ή με όποιον άλλο τρόπο επειδή διεκδίκησε να μην πάθει θερμοπληξία δουλεύοντας μέσα στον καύσωνα. Το σωματείο θα είναι ανοιχτό για όποιον συνάδελφο θέλει να περάσει να μιλήσουμε από κοντά για όλα τα παραπάνω και ακόμα περισσότερα.

Ακολουθεί η εγκύκλιος

Έκτακτα μέτρα για την προστασία εργαζομένων από την επέλαση του καύσωνα 

“Μετά το Έκτακτο Δελτίο Επικίνδυνων Καιρικών Φαινομένων, της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με το οποίο αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με εγκύκλιο που εξέδωσε σήμερα Τρίτη, απευθύνει αυστηρή σύσταση στους εργοδότες να προβούν τόσο στη λήψη των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων, όσο και σε μείωση απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά τις ώρες θερμοκρασιακής αιχμής (12.00 – 17.00), όπου αυτό κριθεί, κατά περίπτωση, απαραίτητο, για την αποφυγή των φαινομένων θερμικής καταπόνησης υπό συνθήκες καύσωνα. Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της διάταξης επιβάλλεται στην επιχείρηση, από την Επιθεώρηση Εργασίας,  χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο. 

Ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη και την από 3 Ιουνίου του 2024 (αριθ. πρωτ. 34666) σχετική εγκύκλιο: «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με τη νέα εγκύκλιο που δημοσιεύθηκε, προβλέπονται τα εξής: 

Υποχρεωτική παύση εργασιών 

α) Για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που βρίσκονται κυρίως στην Αττική, την Ανατολική Στερεά, την Ανατολική Πελοπόννησο και την Θεσσαλία, στις οποίες σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ) αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα 12.00΄-17.00΄, τις ημέρες Τρίτη 11.6.2024,  Τετάρτη 12.06.2024 και Πέμπτη 13.06.2024, σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο. Ενδεικτικά αναφερόμενες, εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα (delivery), κ.λπ., όταν η θερμοκρασία είναι ίση ή ανώτερη των 40⁰ C. 

β) Ειδικά για εργασίες σε ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη η υποχρέωση του ανωτέρω εδαφίου ισχύει  για θερμοκρασία που να διαμορφώνεται σε τιμή άνω των 38^οC. 

γ) Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής, μπορεί να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα (takeaway) καθώς και ενδεχόμενη δυνατότητα να εκτελείται διανομή με οχήματα ιδιωτικής χρήσης εκτός των δίκυκλων και λοιπών μέσων του προηγούμενου εδαφίου, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 του Ν. 2696/1999, υπό ειδικότερους όρους ή προϋποθέσεις (εφόσον διαθέτουν κλιματισμό). 

δ) Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν σημαντικές και κοινωνικά κρίσιμες υποδομές στους τομείς της υγείας, των μεταφορών και της κοινής ωφέλειας (υγειονομικές μονάδες, ύδρευση, ηλεκτρισμός, αεροπορικές μεταφορές, handling, θαλάσσιες, χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές), υπό την προϋπόθεση της λήψης των λοιπών τεχνικών και οργανωτικών μέτρων της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων», συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης του χρόνου εργασίας. 

ε) Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας διάταξης επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας,  χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης. 

Παροχή εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας 

Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ειδικά δε στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες περιοχές δίδεται η δυνατότητα,  εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας εφόσον είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας τους. 

Έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας 

Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες (κυρίως για Αττική, Ανατολική Στερεά, Ανατολική Πελοπόννησο και Θεσσαλία), και για τη διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν  αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησής τους από την εργασία,  οι εργοδότες δύνανται να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ κάθε αλλαγή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.”