Eνότητα θεωρίας και πράξης και Μαρξισμός | Χ. Μαρκούζε

Η απολίθωση της Μαρξιστικής θεωρίας παραβαίνει την ίδια την αρχή που η Ν. Αριστερά διακηρύσσει: την ενότητα θεωρίας και πράξης. Μια θεωρία που έχει μείνει πίσω από την πρακτική του καπιταλισμού δεν είναι δυνατόν να οδηγήσει την πρακτική στο στόχο της εξάλειψης του καπιταλισμού. Ο περιορισμός της Μαρξιστικής θεωρίας σε συμπαγείς «δομές» χωρίζει τη θεωρία από την πραγματικότητα και της δίνει έναν αφηρημένο, ξεκομμένο, «επιστημονικό» χαρακτήρα που διευκολύνει τη δογματική του τυπολατρία. Με μια έννοια, όλη η θεωρία είναι αφαίρεση: ο εννοιολογικός της διαχωρισμός από τη δοσμένη πραγματικότητα είναι μια προϋπόθεση για την κατανόηση και αλλαγή της πραγματικότητας. Η θεωρία είναι παραπέρα αναγκαστικά αφηρημένη από το γεγονός ότι συμπεριλαμβάνει μια ολότητα συνθηκών και τάσεων στη Μαρξιστική θεωρία· μια ιστορική ολότητα. Έτσι, δεν μπορούμε ποτέ να αποφασίσουμε για μια ιδιαίτερη πρακτική –για παράδειγμα, εάν θα έπρεπε ή όχι να καταλάβουμε ή να επιτεθούμε σε ορισμένα κτίρια– αλλά μπορούμε (και οφείλουμε) να αξιολογήσουμε τις προοπτικές των ιδιαίτερων ενεργειών μέσα στη δοσμένη πραγματικότητα, δηλαδή, αν μια κατάσταση επικρατήσει εκεί όπου ενδείκνυνται τέτοιες καταλήψεις και επιθέσεις. Η ενότητα της θεωρίας και της πράξης δεν είναι ποτέ άμεση. Η δοσμένη κοινωνική πραγματικότητα, που δεν κυριαρχείται ακόμη από τις δυνάμεις της αλλαγής, απαιτεί την προσαρμογή της στρατηγικής στις αντικειμενικές συνθήκες –προϋπόθεση για αλλαγή των τελευταίων. Μια μη επαναστατική κατάσταση είναι βασικά διαφορετική από μια προ- ή επαναστατική κατάσταση. Μόνο μια θεωρητική ανάλυση μπορεί να προσδιορίσει και να διαρκείνει την επικρατούσα κατάσταση και τη δυνατότητά της. Η δοσμένη πραγματικότητα υπάρχει στη δική της δικαίωση και δύναμη. Είναι το έδαφος πάνω στο οποίο αναπτύσσεται η θεωρία, και ακόμη το αντικείμενο, «το άλλο της θεωρίας» που, στη διαδικασία της αλλαγής, συνεχίζει να καθορίζει τη θεωρία.

Χέρμπερτ Μαρκούζε, Η Αριστερά κάτω από την Αντεπανάσταση (Αντεπανάσταση και Εξέγερση, εκδόσεις Παπαζήση, σελ.38-39)


Posted

in

by

Tags:

Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *