Editorial
«Σε αντίθεση με την μεταπολεμική περίοδο και με αφετηρία το Νότο της Ευρώπης, σήμερα η νέα ριζοσπαστική Αριστερά μετατρέπεται σε εμβρυουλκό της κοινωνικής και πολιτικής αλλαγής, ελπίζοντας ότι θα ωθήσει και τη σοσιαλδημοκρατία σε απεγκλωβισμό από τη νεοφιλελεύθερη συναίνεση που έλκει τις ρίζες της από τη δεκαετία του ενενήντα»
Α. Τσίπρας, «Το Βήμα», 16/11/14
«Ο Σύριζα είναι φορέας της ήπιας σοσιαλδημοκρατίας»
υπουργός Διοικητικής μεταρρύθμισης
Γ. Κατρούγκαλος, Real Fm, 21/2/2015
“Δε βλέπω κανέναν ιδιαίτερο ριζοσπαστισμό εγώ, κ. Καψή.
Αυτό που βλέπω είναι, σας επαναλαμβάνω, μετριοπαθής κεϋνσιανισμός”
βουλευτής Κ. Λαπαβίτσας, 13/2/2015
Δεν υπάρχουν καλύτερες συστάσεις για την πολιτική ταυτότητα του Σύριζα από αυτές που χρησιμοποιεί ο ίδιος για τον εαυτό του. Και δεν χρειάστηκαν ούτε 2 μήνες για το πέρασμα από τη «ριζοσπαστική Αριστερά» του Τσίπρα στην ήπια σοσιαλδημοκρατία και το μετριοπαθή κεϋνσιανισμό των επιτελικών του στελεχών. Εάν η κεντρική στρατηγική του Σύριζα είναι «ο απεγκλωβισμός της σοσιαλδημοκρατίας από τη νεοφιλελεύθερη συναίνεση», τότε οι απενοχοποιημένες αναφορές σε «ηπιότητα και μετριοπάθεια» δείχνουν ξεκάθαρα -όχι μόνο τη μικρή απόσταση που έχει διανυθεί προς αυτή την κατεύθυνση αλλά και- τη ρητορική χρήση του σχήματος της «ριζοσπαστικής Αριστεράς» για μια παθητική υποκατάσταση της «νέας ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας». Με δεδομένη λοιπόν τη συγκεκριμένη ταυτότητα της κυβερνοαριστεράς, ως κεντρικής πολιτικής διαχείρισης ενός «ανθρώπινου» καπιταλισμού, εκείνο που ενδιαφέρει στο προκείμενο δεν είναι να επανεπιβεβαιώσουμε τον ιστορικό ρόλο της σοσιαλδημοκρατίας αλλά να παρακολουθήσουμε τόσο τις ιστορικές της μεταλλάξεις (για να κατανοήσουμε και τη σημερινή της μορφή) όσο και τη σχέση της με τις διαμεσολαβήσεις. Κι αν από καταβολής της, λίγο πριν και μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η σοσιαλδημοκρατία είχε ως βασική κοινωνική της αναφορά το συνδικαλισμό, σήμερα, που ο συνδικαλισμός έχει παρακμάσει σχεδόν καθολικά αφομοιωμένος από τον κυβερνητισμό και την κομματοκρατία, πρέπει να είμαστε τυφλοί για να μην παρατηρούμε την απόπειρα υποκατάστασης αυτής της χαμένης κοινωνικής αναφοράς από τον «κόσμο των κινημάτων», τον «κόσμο του αγώνα», «τα χειραφετημένα υποκείμενα», τις «δημιουργικές ομάδες». Πρόκειται για ένα μεγάλο στοίχημα αφομοίωσης των κοινωνικών αγώνων από την κρατική εξουσία που, εν μέσω άλλων, επιδιώκει και την επιβεβαίωση της άποψης του μεγιστάνα Ανιέλι (ιδιοκτήτη της FIAT) ο οποίος δήλωνε το 1998 για την κεντροαριστερή κυβέρνηση της Ιταλίας του Ντ’ Αλέμα: «η Αριστερά κάνει μερικές φορές τη δουλειά καλύτερα και από τη Δεξιά»!
Έτσι, για να γίνει η δουλειά καλύτερα από τη Δεξιά, πρέπει η Αριστερά να εξασφαλίσει πάνω απ’ όλα τη σταθερότητα του συστήματος. Μπορεί να χρησιμοποιήσει κάθε είδους αριστερό και ανθρωπιστικό πρόσχημα, μπορεί να κάνει όσες ασκήσεις “αλλαγής ύφους εξουσίας” θέλει, μπορεί να διεκδικήσει ρητορικά ό,τι θέλει από τις ομάδες μεγάλων συμφερόντων, μπορεί να αναδιαρθρώσει το δημόσιο πρόσωπο του κράτους, μπορεί να ασχοληθεί με τη “δίκαιη αναδιανομή του πλούτου”, μπορεί να διαπραγματευτεί με όποιο τρόπο θέλει με τα υπερεθνικά διευθυντήρια, αρκεί να είναι εγγυητής για την ομαλή λειτουργία των βασικών δομών του καπιταλισμού. Ησυχία, τάξη και ασφάλεια, συσσώρευση κεφαλαίων, αδιατάρακτο σύστημα εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Μια Αριστερά που θα πρέπει να επιτελεί και να επιβεβαιώνει διαρκώς ένα μεταρρυθμιστικό σχέδιο του καπιταλισμού ενάντια σε κάθε ριζοσπαστική και επαναστατική προοπτική. Σε αυτό το τεύχος θα προσπαθήσουμε να καταδείξουμε τις καταβολές και την ιστορική ταυτότητα της επιχειρηματολογίας της “πρώτης φοράς Αριστερά”, στην προσπάθειά της να ενσωματώσει κάθε ριζοσπαστική δυναμική στην αστικοδημοκρατική φενάκη αλλά και να περιθωριοποιήσει και να εξοντώσει κάθε ανυπότακτη “ριζοσπαστική μειοψηφία”. Η συνταγή υπάρχει: από την επανάσταση στη μεταρρύθμιση, από τον “κακό” στον “καλό” καπιταλισμό, από την τάξη στο λαό και -ακόμα χειρότερα- στο έθνος.
Η φράση του σοσιαλδημοκράτη Henri de Μan του 1937: «δεν είμαστε ένα ταξικό επαναστατικό κόμμα, αλλά ένα κόμμα λαϊκό, ένα δημοκρατικό κυβερνητικό κόμμα πλειοψηφίας, ένα συνταγματικό κόμμα της τάξης και της εξουσίας, ένα κόμμα εθνικό» είναι αυτή που εμψυχώνει την “ήπια σοσιαλδημοκρατία” του Γ. Κατρούγκαλου. Η φράση του Κέυνς το 1919: «η έντονη συσσώρευση κεφαλαίου, προς όφελος όλης της ανθρωπότητας, που παράχθηκε στο μισό του αιώνα πριν από τον πόλεμο, δεν θα μπορούσε ποτέ να παραχθεί σε μια κοινωνία όπου ο πλούτος θα μοιραζόταν εξίσου», εξηγεί με σαφήνεια την κατεύθυνση και την ποιότητα του… μέτριου κεϋνσιανισμού του Κ. Λαπαβίτσα. Η φράση του Μουσολίνι το 1921: “Μια συνεργασία με τους σοσιαλιστές είναι αρκετά πιθανή, ιδιαιτέρως σε πιο προχωρημένο στάδιο, όταν η αποσαφήνιση των ιδεών και των τάσεων, για την οποία εργάζεται σήμερα το Σοσιαλιστικό Κόμμα, θα έχει ολοκληρωθεί. Είναι φανερό ότι η συνύπαρξη Αδιάλλακτων και Ρεφορμιστών Σοσιαλιστών, στο ίδιο κόμμα, θα αποβεί αδύνατη με το πέρασμα του χρόνου. Επανάσταση ή Μεταρρύθμιση προκύπτει από τη συμμετοχή στις ευθύνες της εξουσίας“, ρίχνει άπλετο φως τόσο στην παρουσία των ΑΝΕΛ στην κυβέρνηση της νέας σοσιαλδημοκρατίας όσο και στην προοπτική για τους “αδιάλλακτους” σοσιαλιστές που θα αποβληθούν από το κόμμα και την εξουσία με το πέρασμα του χρόνου.
Όλη αυτή η διαδικασία, ωστόσο, λαμβάνει χώρα μέσα σε ένα καθεστώς αναδιάταξης των όρων της παγκόσμιας κυριαρχίας. Όσον αφορά τη Μέση Ανατολή, φαίνεται ότι το “κλειδί” των εξελίξεων “φεύγει από τα χέρια” της Παλαιστίνης και περνάει στην Συρία και το Ιράκ, εκεί όπου στήνεται το νέο χαλιφάτο. Οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους ελαύνουν, σχεδόν ανενόχλητοι, χωρίς βαρύ οπλισμό, χωρίς αεροπορία αλλά, το κυριότερο, όπως φαίνεται χωρίς ιδιαίτερη κοινωνική αποδοχή. Μερικές χιλιάδες σουνίτες με βάση αναφοράς τον σαουδαραβικό σαλαφισμό επιβάλλουν ένα ολοκληρωτικό και καταπιεστικό καθεστώς που προσομοιάζει στο αρχαϊκό χαλιφάτο του μεγάλου τους προφήτη. Με αφορμή την σχετικά πρόσφατη επίθεση στο γαλλικό περιοδικό “Charlie Hebdo” θα προχωρήσουμε σε μια διερεύνηση των ιστορικών αιτιών και διεργασιών που προβάλλονται σε αυτές τις επιθέσεις και σχετίζονται με την άνοδο του “τζιχαντισμού” τα τελευταία χρόνια, για να δούμε τη μάχη κατά του “τζιχαντισμού”, όπως προβάλλεται, ως μια από τις κυριαρχικές προτεραιότητες των ημερών μας, αλλά και τη δική μας θέση μέσα σε αυτή τη συνθήκη. Η ανάλυση συνοδεύεται από ένα γλωσσάρι των όρων που χρησιμοποιούνται, προκειμένου να διευκολυνθεί η κατανόηση όχι μόνο της συγκεκριμένης ανάλυσης αλλά και των κωδίκων επικοινωνίας των κοινωνιών της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής.
Το άλλο μέτωπο που έχει ανοίξει στην Ουκρανία δεν στερείται, φυσικά, ούτε ιστορικής βαρύτητας ούτε πολυπλοκότητας. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλες οι “μεγάλες δυνάμεις” και σε αυτό το σημείο τριβής δηλώνουν -λιγότερο ή περισσότερο- ηχηρή παρουσία. Η διάτρητη και εκβιαστικά εκμαιευμένη εθνοκρατική συγκρότηση της Ουκρανίας αποτελεί ούτως ή άλλως μια ανοιχτή πληγή στην περιοχή. Ουκρανοί, Ρώσοι, ρωσόφωνοι, Ούγγροι, μουσουλμάνοι Τάταροι. Οι επεκτατικές βλέψεις των ισχυρών παικτών της παγκόσμιας ισχύος έχοντας εστιάσει στην Ουκρανία για λόγους γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής έχουν κάθε συμφέρον να καταστήσουν αυτή την πληγή χαίνουσα για όσο χρόνο τους είναι απαραίτητο. Μια χώρα στο μαλακό υπογάστριο της απειλητικά ανερχόμενης Ρωσίας, αποτελεί αυτονόητα το πεδίο επιθετικών σχεδιασμών από κάθε πλευρά, πόσο μάλλον όταν πρόκειται και για τον έλεγχο των ενεργειακών δρόμων σε καθεστώς ενεργειακής κρίσης. Το Μαϊντάν, η πλατεία που ξεκίνησε ως μια προσομοίωση των μεσογειακών κινημάτων των πλατειών κατάληξε να γίνει -από ένα σημείο και μετά- εφαλτήριο της ουκρανικής ακροδεξιάς με την πλάτη της Γερμανίας, της Γαλλίας, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Το αντι-Μαϊντάν, που συγκροτήθηκε ως ένα σύμφυρμα εθνικισμού και αντιδραστικού σοβιετισμού. Η προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία. Το “Λαϊκό Μέτωπο για την απελευθέρωση της Ουκρανίας, της Νοβοροσίας και της Ρουθηνίας” για το οποίο η Ουκρανία θεωρείται ένας απλός γεωγραφικός χώρος προς πάσα κρατική χρήση. Η υπαγωγή -αν όχι η υποστολή- των ταξικών αγώνων στις αιματηρές αναδιατάξεις των “εθνικών ιδεωδών”. Η αναβίωση “αντιφασιστικών μετώπων” υπό το πνεύμα μιας φαντασιακής Κομιτέρν. Χωρίς να υπάρχει η επιθυμητή πρόσβαση σε εκείνα τα στοιχεία που θα μας εξασφάλιζαν μια ισορροπημένη -χωρίς ιδεολογικοποιημένες προκρίσεις βάσης και εποικοδομήματος, δομών και υπερδομών- κατανόηση της κατάστασης στην Ουκρανία, χωρίς την ασφαλή χρήση πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών στοιχείων της περιοχής, θα επιχειρήσουμε να ερμηνεύσουμε με τα δικά μας εργαλεία την κατάσταση, με επίγνωση της διαμεσολαβημένης και, ως εκ τούτου, διαθλασμένης σχέσης.
Πάντα έχουμε στο νου μας αυτό που ο Πλάτωνας ορίζει στην Πολιτεία του: “Θεωρία είναι το να ανοίγεις τα μάτια αρκετά στο φως ώστε να ξέρεις ότι ήσουν τυφλός, να τα κλείνεις αρκετά ώστε να μην τυφλωθείς απ’ το φως, το να επιστρέφεις στο σκοτάδι για να μαρτυρήσεις για αυτό που είδες όταν είδες για πρώτη πραγματικά φορά. Όλα αυτά, μαζί, αναγκαστικά.“
Ιούνης 2015,
Αναρχικές-οι από τις δυτικές συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά
Περιεχόμενα:
Μπορείτε να διαβάσετε ή να κατεβάσετε το περιοδικό σε ψηφιακή μορφή από εδώ και εδώ.
Όποιος/α ενδιαφέρεται για την έντυπη μορφή μπορεί να έρθει σε επαφή στο:
Για επικοινωνία με τη συλλογικότητα αναρχικοί/ές από τις δυτικές συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά:
Leave a Reply